Astero
Gaziadis Dimitris
Grecja, 1929
DIMITRIS GAZIADIS I DAG FILM
Dimitrios Gaziadis (1897-1961), urodzony w Atenach, był jednym z pierwszych reżyserów/operatorów filmowych w historii greckiego kina. Studiował fotografię w Niemczech i pracował jako wykładowca na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Był uczniem i asystentem wielkich twórców filmowych tamtej epoki (takich jak Dupont, Lubitsch, Pabst, Lang) i pierwszym operatorem kamery w filmach Ernsta Lubitscha. W Niemczech kręcił filmy dokumentalne, kroniki filmowe i filmy krótkometrażowe ze znanymi aktorami, takimi jak Eva Richter, Albert Paulig i wieloma innymi.
W Berlinie, gdzie pracował jako wojskowy operator kamery, założył studio filmowe Dolik Film. W trakcie pierwszej wojny światowej Dimitrios Gaziadis, który początkowo służył w wojsku, stanął na czele Wydziału Filmowego niemieckiej armii. W 1919 roku grecki rząd wynajął go do nakręcenia relacji z operacji wojskowych w Azji Mniejszej. Na miejsce dotarł wraz z projektorami filmowymi i sprzętem rekreacyjnym dla wojska. Początkowo kręcił sceny walki. Sfilmował między innymi Bitwę nad rzeką Sakarya. Rok później (1920) ukończył swój pierwszy film „Ellinikonthavma”, w którym wykorzystał sceny z kampanii w Azji Mniejszej i Bitwy nad rzeką Sakarya.
Z nostalgii, wraz ze swoim bratem Kostasem, zaczął analizować stan greckiej kinematografii. Wspólnie doszli do wniosku, że greckie kino nie dysponuje odpowiednią wiedzą techniczną. We współpracy z trzecim bratem Michalisem, przedstawicielem Fox, Gaumont i Ufa w Atenach, podjęli się wprowadzenia w Grecji hollywoodzkiego systemu studiów filmowych.
W 1923 roku, zakupili sprzęt i otworzyli studio filmowe za ok. trzy miliony drachm. Dag Film Co. – Gaziadis Bros była pierwszą w Grecji firmą produkującą filmy. Z czasem Dag Film Co. przekształciła się w Anonymous Company (SA), która to firma skupiała się na produkcji filmów fabularnych. W 1927 roku, nakręcili „Eros kaikymata” (styczeń 1928). Ta komedia, prezentująca ateński krajobraz w atrakcyjny sposób, zrobiła na greckich widzach duże wrażenie i spotkała się z ciepłym przyjęciem. Najważniejsze jednak, że film ten rozbudził w greckich widzach nadzieję. Poczuli, że wkrótce w ich ojczyźnie powstanie więcej filmów i bardzo ich to cieszyło.
Bracia Gaziadis – Kostas, dyrektor ds. produkcji i sprzedaży, Michalis, operator kamery i dyrektor techniczny oraz Alexandros, dyrektor laboratorium i elektryk – wyposażyli swoje studio w najnowocześniejszy sprzęt i zatrudnili młodych scenarzystów, scenografów, malarzy i aktorów, których pasją było kino.
PavlosNirvanas, dziennikarz i jeden z najlepszych pamiętnikarzy tamtych czasów, był jednym ze współpracowników i doradców Gaziadisów. Filmy braci Gaziadisów podniosły jakość greckich produkcji filmowych, które zaczęły przeważać na rynku lokalnym, wypracowując w krajowych kinach znaczne zyski (w trakcie pierwszego tygodnia wyświetlania „Eros kaikymata” sprzedano 25 000 biletów, a na „Astero” sprzedano 80 000 biletów, z czego 40 000 na dzień premiery). Studio Dag Film produkowało pierwsze greckie filmy tzw. „epoki kina niemego”, która trwała do lat 30. Pojawienie się kina dźwiękowego i konkurencja ze strony filmów zagranicznych doprowadziły do upadku i zamknięcia DAG Film.
Filmografia:
- „Ellinikon thavma” (1921)
- „Promithefs desmotis” (film będący zapisem sztuki teatralnej pod tym samym tytułem, wystawionej przez Angelosa i EvęSikelianosów w trakcie Festiwalu Delfickiego)
- „Eros kai kymata” (1927)
- „To limani ton dakryon” (1928)
- „Astero” (1929)
- „I Mpora” (1930)
- „Oi apahides ton Athinon” (1930)
- „Filise me, Maritsa” (1930)
- „Exo Ftochia” (1932)
STRESZCZENIE
Akcja osadzona jest w pełnej zieleni wsi na Peloponezie, na bajecznych stokach Góry Helmos, w miejscach, które zainspirowały niemieckiego poetę do napisania następujących słów: „W Grecji wszystko się zmieniło / Czas zmienił wszystko / Nie tylko / stada i pasterzy”. W tym właśnie miejscu położona jest posiadłości Kyr-Mitrosa, bogatego chłopa, który mieszka ze swoim synem Thymiosem i adoptowaną córką Astero.
Dzieci dorastają razem, wspierając się nawzajem i zaprzyjaźniając. Z czasem ich przyjaźń przeradza się w głębsze i bardziej intymne uczucie. Jednakże planwymyślony przez Kyr-Mitrosa kładzie kres ich marzeniom i pragnieniom. Gdy do miasteczka przybywa Stamos, zamożny pasterz, zakochuje się w Astero i zabiera ją ze sobą.
Czy los bohaterów może się odmienić? Kyr-Mitros patrzy, jak jego syn gaśnie, i dręczony poczuciem winy wyjawia ważną tajemnicę.
Ten romans pasterski zachwycił ówczesną widownię. Scenariusz oparty jest na tekście PavlosaNirvanasa, opublikowanym pod tytułem „Ramona”.
DETAILS
ORYGINALNY TYTUŁ: Astero
Reżyseria: Dimitris Gaziadis
Scenariusz: Pavlos Nirvanas
Pomysł: Pavlos Nirvanas
Adaptacja: Dimitris Gaziadis, Orestis Laskos
Gatunek: Dramat
Zdjęcia: Michalis Gaziadis
Scenografia: Tassos Meletopoulos
Muzyka: Yannis Vitalis (wersjadźwiękowa)
Czas trwania: 57’
Rok produkcji: 1929
Produckja: Dag Film
Kraj: Grecja
Kolor: Czarno-biały
Obsada:
Aliki Theodoridou – Astero
Emilios Veakis – Mitros
Kostas Moussouris – Thymios
Dimitris Tsakiris – Stamos
REFERENCES
Karalis, Vrasidas. A History of Greek Cinema. New York, London: Continuum, 2012.
Argiris Tsiapos, Oi protes tainies tou ellinikou kinimatografou, Enthesis, Serres, 2015
Mitropoulou Aglae. Greek cinema, second edition, Papazizi, Athens, 2002
Papadimitriou Lydia “The National and the Transnational in Contemporary Greek Cinema.” New Review of Film and Television Studies 9, no. 4, 493 – 512
Soldatos, Giannis. History of Greek Cinema : 1900-1967 Athens, Egokeros, 2002