Η γη της επαγγελίας
Andrzej Wajda
Πολώνια, 1975
ΣΥΝΟΨΗ
Μια μεταφορά του μυθιστορήματος του Βλαντίσλαβ Ρέιμοντ κι ένα επικό, συγκρουσιακό όραμα για την καπιταλιστική πόλη του Βουτζ στο τέλος του 19ου αιώνα, που παρουσιάζεται μέσα από τις ιστορίες της καριέρας τριών φίλων βιομηχάνων: ένας Πολωνός, ένας Εβραίος κι ένας Γερμανός φτιάχνουν την περιουσία τους προδίδοντας τα ιδανικά της νιότης τους και υιοθετώντας τους ανελέητους κώδικες της μάχης για το χρήμα.
Βρισκόμαστε στο Βουτζ, στο τέλος του 19ου αιώνα. Τρεις φίλοι, ο Κάρολ (Πολωνός και γιος γαιοκτήμονα), ο (Εβραίος) Μόριτς και ο (Γερμανός) Μαξ γίνονται πλούσιοι κάνοντας απάτες και αποφασίζουν να ιδρύσουν μια υφαντουργία στο Βουτζ. Παλεύουν για την κατασκευή της και την εδραίωσή της, κόντρα στους κροίσους της τοπικής βιομηχανίας. Ο Κάρολ θα πρέπει να πουλήσει την οικογενειακή ιδιοκτησία. Επίσης, συνάπτει μια ερωτική σχέση με τη νεαρή γυναίκα ενός πλούσιου εργοστασιάρχη. Όταν τη συνοδεύει κρυφά σ’ ένα ταξίδι της στυο Βερολίνο, μαθαίνει πως η υφαντουργία, που δεν είχε ασφάλεια, κάηκε από πυρκαγιά. Για να σώσει τον εαυτό του από την καταστροφή, αναγκάζεται να χωρίσει με την Άνκα και να παντρευτεί τη Μάντα, την κόρη ενός εκατομμυριούχου. Προδίδοντας τα ιδανικά του και την καλή του φήμη, γίνεται ένας μεγάλος κεφαλαιοκράτης του Βουτζ.
Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ
Andrzej Wajda
Ο Αντρέι Βάιντα ήταν σκηνοθέτης του κινηματογράφου και του θεάτρου, σεναριογράφος και σκηνογράφος. Γεννήθηκε στις 6 Μαρτίου του 1926 στο Σουβάλκι. Ο πατέρας του ήταν αξιωματικός στον Πολωνικό Στρατό. Μεγάλωσε στο Σουβάλκι και αργότερα στο Ράντομ, όπου σπούδασε σε μια ιδιωτική σχολή ζωγραφικής. Παράλληλα, εργάστηκε για τον σιδηρόδρομο ως αποθηκάριος, θυρωρός, βαρελοποιός, μεταλλουργός, και τελικά ως σχεδιαστής. Μετά τον πόλεμο, σπούδασε ζωγραφική στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Κρακοβίας (1946-50), και στη συνέχεια σκηνοθεσία στην Ανωτέρα Κινηματογραφική Σχολή του Βουτζ (αποφοίτησε το 1960).
Το 1956 ο Βάιντα γύρισε μια ταινία με τον τίτλο Υπόνομος (Kanał), που αποδείχτηκε σημείο καμπής στην καριέρα του και σήμερα θεωρείται ένα πρωτοποριακό έργο που έδωσε ώθηση στη λεγόμενη «πολωνική σχολή» στον κινηματογράφο. Το 1958, ο Βάιντα σκηνοθέτησε το Στάχτες και διαμάντια (Popiół i diament), μια ταινία που οπωσδήποτε τον καθιέρωσε ως έναν εξαιρετικό σκηνοθέτη, κάτι που αποδείχτηκε και στις επόμενες δουλειές του. Το διάστημα 1972-83 ήταν ο μάνατζερ της κινηματογραφικής ομάδας «X» και το διάστημα 1978-83 διατέλεσε πρόεδρος της Πολωνικής Ένωσης Κινηματογράφου, που αργότερα του απένειμε τον τίτλο του επίτιμου Προέδρου. Το 1977 έγινε επίτιμο μέλος της Ένωσης Πολωνών Καλλιτεχνών και Σχεδιαστών, ενώ το 1989 έγινε μέλος της Ένωσης Διευθυντών Φωτογραφίας. Επίσης, ήταν μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών και του παραρτήματος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου, όπως και επίτιμο μέλος των βραβείων BAFTA.
Ως θεατρικός σκηνοθέτης, ο Βάιντα υπήρξε για χρόνια αναμεμειγμένος στην καλλιτεχνική κίνηση του Παλιού Θεάτρου της Κρακοβίας (κατά την περίοδο 1962-98). Από το 1989 μέχρι το 1990 διατέλεσε σκηνοθέτης του Δημοφιλούς Θεάτρου της Βαρσοβίας (Teatr Powszechny). Επίσης, ήταν ο εμπνευστής και ιδρυτής του Κέντρου Ιαπωνικών Τεχνών και Τεχνολογίας της Κρακοβίας, που εγκαινιάστηκε το 1994.
Κατά την περίοδο 1981-89, ήταν μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής της «Αλληλεγγύης» και συνέπραξε με τον Λεχ Βαλέσα. Το 1988 έγινε ο επικεφαλής του Συμβουλίου για την Κουλτούρα και τα Μίντια της Επιτροπής των Πολιτών, και πάλι σε συνεργασία με τον Λεχ Βαλέσα. Από το 1989 έως το 1991, ο Αντρέι Βάιντα διατέλεσε γερουσιαστής της Δημοκρατίας της Πολωνίας, ενώ από το 1992 έως το 1994 διατέλεσε μέλος του Προεδρικού Συμβουλίου για τον Πολιτισμό. Το 2002 ίδρυσε τη Σχολή Σκηνοθεσίας «Αντρέι Βάιντα» στη Βαρσοβία.
Κέρδισε περισσότερα από εκατό βραβία, συμπεριλαμβανομένων και κάποιων πολύ σημαντικών: τον Χρυσό Φοίνικα του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών για τον Άνθρωπο από σίδερο (1981), Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου για την ταινία Felix (1990), τιμητικό Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ Βενετίας (1998), όπως και βραβείο Όσκαρ για τη συνολική συνεισφορά του στον κινηματογράφο.
Έγινε επίτιμος διδάκτορας (honoris causa) σε πολλά ανώτερα ιδρύματα, όπως στην Μπολόνια και στην Ουάσινγκτον, στην Εθνική Ανωτέρα Σχολή Κινηματογράφου, Τηλεόρασης και Θεάτρου του Βουτζ, την Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βαρσοβίας, το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας και το Πανρωσικό Κρατικό Πανεπιστήμιο Κινηματογραφίας στη Μόσχα, αλλά και απέσπασε πολλές διακρίσεις στην Πολωνία κσι στον υπόλοιπο κόσμο.
Άφησε την τελευταία του πνοή στις 2 Οκτωβρίου του 2016.
ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
1954 Pokolenie / A Generation
1956 Kanał / Sewer
1958 Popiół i diament / Ashes and Diamonds
1959 Lotna
1960 Niewinni czarodzieje / Innocent Sorceres
1965 Popioły / The Ashes
1968 Wszystko nap sprzedaż / Everything for Sale
1970 Brzezina / The Birch Wood
1970 Krajobraz po bitwie / Landscape after the Battle
1972 Wesele / The Wedding
1974 Ziemia obiecana / The Promised Land / Η γη της επαγγελίας
1976 Człowiek z marmuru / Man of Marble / Ο άνθρωπος από μάρμαρο
1979 Panny z Wilka / The Maids of Wilko
1981 Człowiek z żelaza / Man of Iron
1983 Danton / Δαντών
1985 Koromiko wypadków miłosnych A Chronicle of Amorous Accidents
1990 Korczak
1992 Pierścionek z orłem w koronie / The Ring with a Crowned Eagle
1995 Wielki Tydzień / Holy Week
1996 Panna Nikt / Miss Nobody
1999 Pan Tadeusz
2002 Zemsta / The Revenge
2007 Katyń
2009 Tatarak /Sweet Rush
2013 Wałęsa. Człowiek z nadziei / Wałęsa. Man of Hope
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Διεθνής τίτλος: The Promised Land
Σκηνοθεσία: Andrzej Wajda
Σενάριο: Andrzej Wajda, βασισμένο στο σενάριο του Władysław Reymont
Μουσική: Wojciech Kilar
Καλλιτεχνική διεύθυνση: Witold Sobociński, Edward Kłosiński
Ηθοποιοί:
Daniel Olbrychski (Karol Borowiecki)
Wojciech Pszoniak (Moryc Welt)
Andrzej Seweryn (Maks Baum)
Kalina Jędrusik (Lucy Zucker)
Anna Nehrebecka (Anka)
Bożena Dykiel (Mada Muller)
Tadeusz Białoszczyński (πατέρας του Κάρολ)
Jerzy Nowak (Zucker)
Piotr Fronczewski (Horn)
Διάρκεια: 179’
Πολωνία, 1974
Χρώμα: Έγχρωμο
ΦΕΣΤΙΒΑΛ / ΒΡΑΒΕΙΑ
1975 Φεστιβάλ Πολωνικών Ταινιών Μεγάλου Μήκους της Γκντίνια: Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής (Χρυσός Λέων), Βραβείο Α’ Ανδρικού Ρόλου (Wojciech Pszoniak), Βραβείο Σκηνογραφίας (Tadeusz Kosarewicz), Βραβείο Καλύτερης Μουσικής (Wojciech Kilar)
1975 Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σικάγο: Μεγάλο Βραβείο «Χρυσός Χιούγκο»
1975 Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μόσχας: Χρυσό Μετάλιο
1976 Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Βρυξελλών: Δεύτερο Βραβείο των Δημοσιογράφων
1976 Υποψήφιο για βραβείο Όσκαρ Καλύτερης Ξένης Ταινίας
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
Tomasz Burek Pandemonium Reymonta i Wajdy, „Kino” 1974, issue 12
Konrad Eberhardt, Swiat bez grzechu, “Kino” 1974, issue 12
Max Tessier “Ecran”, Paris, March 1976
http://vod.pl/filmy/ziemia-obiecana/s936mgk
http://bit.ly/2h3NmNC
http://bit.ly/2hJipCx
http://bit.ly/2hzLmxk
http://bit.ly/2hotx6G
http://bit.ly/2hzX2jQ
http://bit.ly/2hotx6G
http://bit.ly/2horsry
http://bit.ly/2h3NmNC