– Co przedstawia scena otwierająca w filmie?
– Jak wpływa na dramaturgię filmu wprowadzenie wydarzeń, które miały miejsce trzy miesiące później, niż zasadnicza akcja?
– Jak pokazana jest praca organów ścigania? Czy należycie zabezpieczają miejsce zbrodni? Jaki mają stosunek do zamordowanych? Czy reżyser zawarł w filmie inne elementy krytyki policji?
– W jaki sposób fotografowana jest scena? Czy dostrzegasz elementy paradokumentalnej relacji?

Jest to niewątpliwie jeden z najlepszych filmów w historii polskiego kina, a na pewno najlepszy rodzimy film lat 90-tych ukazujący obraz społeczeństwa „dzikiego” kapitalizmu, który własnie wchodził do Polski po latach upaństwowionej gospodarki . Film odnosi się do zbiorowych lęków czasów polskiej transformacji.

Krzysztof Krauze doprowadził w Długu do perfekcji formułę „filmu społecznego”, zgodnie z którą rzeczywistość filmowa silnie nawiązuje do współczesnych realiów. W przypadku Długu reżyser odniósł się do słynnej sprawy podwójnego morderstwa, dokonanego na Grzegorzu Gmitrzaku i jego ochroniarzu Mariuszu Kłosie (w początkowych ujęciach pojawia się informacja, iż film oparty jest na autentycznych wydarzeniach. Krzysztof Krauze wraz ze współscenarzystą Jerzym Morawskim odwiedzali skazanych za morderstwo Artura Brylińskiego i Sławomira Sikorę w więzieniu; to właśnie na podstawie nagrań z ich rozmów powstał scenariusz i na nich wzorowane były postaci Adama i Stefana. Z wypowiedzi bohaterów wyłania się atmosfera opresji, doprowadzająca ostatecznie do tragicznych wydarzeń.

Negatywne skutki gospodarki rynkowej, propaganda przedsiębiorczości za wszelką cenę, wszechobecna korupcja, gwałtowne różnice poziomu zamożności obywateli oraz związany z tym stan emocji społecznych w pierwszych latach transformacji ustrojowej należały do wątków, które zaczęły pojawiać się w polskim kinie – Dług jest najbardziej wstrząsającym obrazem, w którym obywatel nie mając pomocy w organach ścigania, staje przed dramatycznym pytaniem: stać się ofiara gangstera, czy zabić w obronie własnej?

W latach 90. na ekrany polskich kin wchodziły filmy zaliczane do „kina bandyckiego” (obok Długu Kroll, Psy i Psy 2 Władysława Pasikowskiego, Młode wilki , Młode wilki 1 i ½ Jarosława Żamojdy Bandyta Macieja Dejczera). Filmy te wykorzystywały sensacyjno-kryminalną konwencję, nawiązywały do kina gangsterskiego, a jednocześnie pokazywały polską rzeczywistość z czasów transformacji ustrojowej. Rok 1989 (koniec socjalizmu) otworzył bowiem nową kartę w historii Polski i zapoczątkował przemiany społeczno-ekonomiczne, ale także kulturalne i etyczne. Podstawą tego świata stała się ideologia konsumpcji gloryfikująca wartość pieniądza, zdobywanego w różny sposób i sankcjonująca relatywizm w sferze wartości etycznych. Elementami świata przedstawionego stały się przemoc, wulgarność, męski szowinizm. W sugestywnie kreowanej atmosferze osaczenia i zdrady królowali bohaterowie pozbawieni moralnych skrupułów: gangsterzy, politycy, policjanci, ale tez zwykli obywatele.

W Długu historia opowiedziana została z punktu widzenia bohaterów, co sprawia, że widz silnie utożsamia się z ich uczuciami. Sugestywne zdjęcia ukazują świat pełen chaosu, z czasem coraz bardziej mroczny i demoniczny. Przestrzeń filmu jest ostentacyjnie zamknięta. Miasto, w którym żyją staje się pułapką, więzieniem. Sposób kadrowania (ciasne, pełne wielu elementów kadry) potęgują wrażenie osaczenia. Koszmar przedstawionej w filmie historii zostaje spotęgowany i uwiarygodniony dzięki zastosowanej technice paradokumentalnej.